نوع مقاله : مقاله مستقل
نویسندگان
1 استادیار مدیریت دانشگاه بجنورد
2 استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه بجنورد
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیلی تعهد سازمانی و رضایت شغلی در تأثیر بازاریابی درونی بر تمایل به ترک خدمت کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان خراسان شمالی بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و به لحاظ هدف کاربردی بوده است که به‌صورت میدانی انجام‌شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان شهرستان‌های استان خراسان شمالی تشکیل می دادند که شمار آن‌ها به 185 نفر می‌رسید. نمونه آماری با بهره‌گیری از فرمول نمونه گیری کوکران از جامعه محدود 124 نفر برآورد شده که 130 پرسشنامه با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای در میان جامعه آماری توزیع گردید. جهت جمع‌آوری داده‌ها از استراتژی پیمایش بهره گرفته شد و پرسشنامه ای که مبتنی بر پرسشنامه‌های استاندارد بازاریابی درونی، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و تمایل به ترک خدمت تدوین و دراختیار پاسخ دهندگان قرار گرفت. نتایج نشان داد، بازاریابی درونی برتعهدسازمانی، رضایت شغلی و تمایل به ترک خدمت کارکنان ادارات ورزش وجوانان استان خراسان شمالی تأثیرگذار بوده و رضایت شغلی می تواند تعدیل گر رابطه میان بازاریابی درونی و تمایل به ترک خدمت کارکنان باشد. همچنین مؤلفه‌های بازاریابی درونی نیز بر مولفه های یادشده اثرگذار بوده و از میان این مؤلفه‌ها «بالندگی منابع انسانی» بیشترین و «چشم‌انداز» کمترین تأثیر را داشته است. باتوجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت، مدیران ورزش و جوانان استان خراسان شمالی می توانند با ارائه رویکردی سیستماتیک به آموزش و داشتن برنامه‌های مدون آموزشی و استقرارنظام جامع ارزیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی زمینه ساز بهبود نگرش‌های شغلی کارکنان دراین سازمان شوند.
کلیدواژه‌ها
آزادیان، پروین و کتکی، پروین. (1388). رابطه تعهد سازمانی، دلبستگی شغلی با رضایت شغلی. پایان‌نامه کارشناسی، روانشناسی صنعتی-سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
ابوالحسنی، زهرا. (1387). شکاف‌های داخلی کیفیت خدمات و تحلیل ارتباط آن با رضایتمندی شغلی کارکنان در صنعت بیمه (موردمطالعه: شرکت بیمه ایران در استان اصفهان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.
امیری، مقصود؛ یزدانی، حمید رضا و نصرتیان، نسیم. (1387). سنجش کیفیت خدمات داخلی و سطح بازاریابی درونی شرکت گاز تهران بزرگ و ارتباط اقدامات بازاریابی درونی آن باکیفیت خدمات خارجی. دانش مدیریت، 21(3)، 81-18.
حسینی، یعقوب و رحمانی، سحر. (1391). تأثیر بازاریابی درونی بر عملکرد سازمانی در شرکت‌های خدمات مسافرتی شهر تهران با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری. فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، 2(1)، 128-111.
داروغه عارفی، ناهید، بیگلری، نسرین و بحرالعلوم، حسن. (1395). بررسی ارتباط مدیریت استعداد با هوش هیجانی و تعهد سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان فارس. مدیریت منابع انسانی در ورزش، 4(1)، 47-59.
سیدجوادین، سید رضا؛ رایج، حمزه؛ آقا میری، سید علی و یزدانی، حمید رضا. (1389). بازاریابی درونی، گامی در جهت بهبود رفتارهای شهروندی سازمانی و کیفیت خدمات: تحقیقی پیرامون شرکت گاز تهران بزرگ. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 14(2)، 97-67.
صالح نیا، منیره و الله توکلی، زینب. (1387). رفتار شهروندی و تعهد سازمانی. ارائه شده در ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، 30 آذر ماه، تهران.
فرجی، رسول، بشیری، مهدی، یاوری، یوسف و ابراهیمی کنگ لو، حسین. (1395). پیش‌بینی عملکرد شغلی بر اساس صفات شخصیتی و تعهد حرفه‌ای کارکنان: مطالعه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان شرقی. مدیریت منابع انسانی در ورزش، 3(2)، 187-204.
گودرزی، صمد؛ موسوی، سید مسلم و عربی، محمد. (1393). بررسی تأثیر بازاریابی درونی بر ابعاد سکوت سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان فارس. اولین همایش ملی علوم ورزشی و تربیت‌بدنی ایران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین، تهران، 1-10.
هومن، حیدر علی. (1395). مدل یابی معادلات ساختاری. چاپ هفتم، تهران: سمت.
Ahmed, P., & Rafig, M. (2003). Internal marketing issues and challenges. European Journal of Marketing, International Journal of Bank Marketing, 12(3), 1177-1186.
Al-Hawari, M. A. (2019). Do Frontline Employees Cope Effectively with Abusive Supervision and Customer Incivility? Testing the Effect of Employee Resilience. Journal of Business and Psychology, 34(2), 1-18.
Awwad, M. S., & Agti, D. A. M. (2011). The impact of internal marketing on commercial banks' market orientation. International Journal of Bank Marketing, 29(4), 308-332.
Bailey, A. A., Bailey, A. A., Albassami, F., Albassami, F., Al-Meshal, S., & Al-Meshal, S. (2016). The roles of employee job satisfaction and organizational commitment in the internal marketing-employee bank identification relationship. International Journal of Bank Marketing, 34(6), 821-840.
Bansal, S., Mendelson, B., & Sharma, B. (2001). The impact of internal marketing activities on external marketing outcomes. Journal of Quality Management, 36(4), 61–76.
Berry, L. L. (2009). The employee as customer. Journal of Retail Banking, 3(3), 33-40.
Birecikli, B., Alpkan, L., Ertürk, A., & Aksoy, S. (2016). Employees' need for independence, organizational commitment, and turnover intentions: The moderating role of justice perceptions about performance appraisals. International Journal of Organizational Leadership, 5(3), 59-78.
Caceres, R. C., Paparoidamis, N. G. (2007). Service quality, relationship satisfaction, trust, commitment and business-to-business loyalty. European Journal of Marketing, 41(7), 836-867
Caruana, A., & Calleya, P. (2008). The effect of internal marketing on organizational commitment among retail bank managers. International Journal of Bank Marketing, 16(3), 108-116.
Chang, C. S., & Chang, H. C. (2009). Perceptions of internal marketing and organizational commitment by nurses. Journal of advanced nursing, 65(1), 92-100.
Chen, I. H., Brown, R., Bowers, B. J., & Chang, W. Y. (2015). Work‐to‐family conflict as a mediator of the relationship between job satisfaction and turnover intention. Journal of advanced nursing, 71(10), 2350-2363.
Chiang, C. F., & Liu, B. Z. (2017). Examining job stress and burnout of hotel room attendants: Internal marketing and organizational commitment as moderators. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 32(6), 1-17.
Chung, H. J., Wu, S. W., & Tsai, Y. (2009). The Influence of Conduct of Internal Marketing to Service Oriented Attitude of Nursing Staffs in Hospitals, 24(8), 147-152.
Dessler, G. (2008). Human Resource Management. 11th ed, New Delhi: Prentice-Hall of India Private Ltd.
Edwards, J. R., & Rothbard, N. P., (2009). Work and Family Stress and Wellbeing and Examination of Person-environment Fit in the Work and Family Domains. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 77(6), 85-129.
Foreman, S. K., & Money, A. H. (2008). Internal marketing: concepts, measurement and application. Journal of Marketing Management, 11(8), 755-768.
Fröhlich, E., & Grimm, S. (2016). internal markrting: how to increase a departing reputation within its company. Journal of Media Critiques, 2(8(, 452-469.
Fu, W., & Deshpande, S. P. (2014). The impact of caring climate, job satisfaction, and organizational commitment on job performance of employees in a China’s insurance company. Journal of Business Ethics, 124(2), 339-349.
Goi, C. L. (2009). A review of marketing mix: 4Ps or more? International journal of marketing studies, 1(1), 28-63.
Greenberg. J., & Baron, R. A. (2000). Behavior in organizational. 7th Edition, Prentice-Hall, New Jersy.
Haines III, V. Y., Jalette, P., & Larose, K. (2010). The influence of human resource management practices on employee voluntary turnover rates in the Canadian non governmental sector. ILR Review, 63(2), 228-246.
Harris, L. C., & Ogbonna, E. (2000). The responses of front-line employees to market-oriented culture change. European Journal of Marketing, 34(4), 318-340.
Harter, J. K., & Schmidt, F. L. (2008). Conceptual versus empirical distinctions among constructs: Implications for discriminant validity. Industrial and Organizational Psychology, 1(1), 36-39.
Hausknecht, J. (2014). Collective Data on Collective Turnover: What Factors Most Affect Turnover Rates? Cornell University ILR School, Center for Advanced Human Resources Studies, 34(6),392-408.
Huang, Y. T., & Rundle-Thiele, S. (2014). The moderating effect of cultural congruence on the internal marketing practice and employee satisfaction relationship: An empirical examination of Australian and Taiwanese born tourism employees. Tourism Management, 42, 196-206.
Huang, Y. T., & Rundle-Thiele, S. (2015). A holistic management tool for measuring internal marketing activities. Journal of Services Marketing, 29(7), 571-584.
Jehanzeb, K., Rasheed, A., & Rasheed, M. F. (2013). Organizational commitment and turnover intentions: Impact of employee’s training in private sector of Saudi Arabia. International Journal of Business and Management, 8(8), 79-90.
Joiner, T. A., & Bakalis, S. (2006). The antecedents of organizational commitment: the case of Australian casual academics. International Journal of Educational Management, 20(6), 439-452.
Kim, J. S., Song, H. J., & Lee, C. K. (2016). Effects of corporate social responsibility and internal marketing on organizational commitment and turnover intentions. International Journal of Hospitality Management, 30(3), 25-32.
King, C. A., & Broom, C. (2002). Ethics in perioperative practice—values, integrity, and social policy. AORN journal, 76(6), 1047-1053.
Lings, N. (2004). Managing Service Quality with Internal Marketing Schematics. Long Range Planning, 14(3), 452-463.
Mahamad, O., & Ramayah, T. (2010). Comparison of service quality gaps among teachers and students as internal and external customers. International Journal of Marketing Studies, 2(2), 13.
Mediene, L., Endriulaitiene, A., & Gustainiene, L, (2007). Individual correlates of organizational commitment and intention to leave the organizational. Baltic Journal of Management, 2(2),196-212.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L., & Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of vocational behavior, 61(1), 20-52.
Mishra, S. (2010). Mishra, S. (2010). Internal marketing-A tool to harness employees' power in service organizations in India. International Journal of Business and Management, 5(1), 185-193.
Moghaddam, F. F., Mehrabian, A., & Aghayi, A. A. (2014). Effect of internal marketing and commitment on market orientation in Mellat Bank. International Research Journal of Management Sciences, 2(9), 268-271.
Mohle-Boetani, J. C., & Flood, J. (2002). Contact investigations and the continued commitment to control tuberculosis. JAMA, 287(8), 1040-1042.
Nadiri, H., & Tanova, C. (2010). An investigation of the role of justice in turnover intentions, job satisfaction, and organizational citizenship behavior in hospitality industry. International journal of hospitality management, 29(1), 33-41.
Neill, J., Harrison, M., Cleveland, J., Almeida, D., Stawski, R., & Crouter, A. (2009). Work–family climate, organizational commitment and turnover: Multilevel contagion effects of leaders. Journal of Vocational Behavior, 74(5), 18-29.
Park, T. Y., & Shaw, J. D. (2013). Turnover rates and organizational performance: a meta-analysis. American Psychological Association, 22(5), 21-45.
Peretz, H., Levi, A., & Fried, Y. (2015). Organizational diversity programs across cultures: effects on absenteeism, turnover, performance and innovation. The International Journal of Human Resource Management, 26(6), 875-903.
Price, J. L. (2001). Reflection on the determinants of voluntary turnover. International journal of manpower, 22(3), 21-35.
Rafiq, M., & Ahmed, P. K. (2000). Advances in the internal marketing concept: definition, synthesis and extension. Journal of Services Marketing, 14(6), 449-462.
Rose, R. C., Kumar, N., & Pak, O. G. (2009). The effect of organizational learning on organizational commitment, job satisfaction and work performance. Journal of Applied Business Research, 25(6), 55-69.
Rosseau, D. M. (2004). Psychological Contracts in Workplace: Understanding the Ties the Motivate. Academy of Management Executives, 18(4), 120-127.
SamGnanakkan, S. (2010). Mediating role of organizational commitment on HR practices and turnover intention among ICT professionals. Journal of Management Research, 10(1), 39-61.
Soteriou, A. C., & Stavrinides, Y. (2013). An internal customer service quality data envelopment analysis model for bank branches. International Journal of Bank Marketing, 12(2), 59-87.
Subramaniam, R. (2007). A Review of Internal Marketing & Information Technology Service Management. Master of Business Administration, Cargill, Singapore, 9(1), 45-98.
Tortosa, V. A., Moliner, M., & Sa´nchez, J. (2009). Internal market orientation and its influence on organizational performance. European Journal of Marketing, 7(2), 1435-1456.
Tracey, J. B., & Hinkin, T. R. (2008). Contextual factors and cost profiles associated with employee turnover. Cornell Hospitality Quarterly, 49(1), 12-27.
Wang, W., Newman, D. A., & Dipboye, R. L. (2016). Social Network Contagion in The Job Satisfaction-Intention-Turnover Model. Paper presented at the Academy of Management Proceedings, 81(5), 123-138.
Yang, W. (2010). Relationships among Internal Marketing Perceptions, Organizational Support, Job Satisfaction and Role Behavior in Healthcare Organizations. International Journal of Management, 17(6), 235-242.
Yousef, D. A. (2016). Organizational Commitment, Job Satisfaction and Attitudes toward Organizational Change: A Study in the Local Government. International Journal of Public Administration, 27(3), 1-12.
Zopiatis, A., Constanti, P., & Theocharous, A. L. (2014). Job involvement, commitment, satisfaction and turnover: Evidence from hotel employees in Cyprus. Tourism Management, 41, 129-140.
)